Online bestelknop met grote gevolgen

Onlangs heeft het Hof van Justitie een verstrekkende uitspraak gedaan over de bestelbutton voor online bestellingen. Uit deze knop zelf moet blijken dat bij het drukken op de knop een betalingsverplichting geldt. Is dat niet het geval, dan is de overeenkomst vernietigbaar.

Wanneer je via internet een product bestelt krijg je als consument extra bescherming. Er gelden vrij gedetailleerde regels en als daar niet aan voldaan wordt heeft dit gevolgen voor de overeenkomst. De rechter toetst ambtshalve, d.w.z. ook als er geen verweer wordt gevoerd, of aan de regels wordt voldaan. Onlangs heeft het Hof van Justitie een verstrekkende uitspraak gedaan over de bestelbutton voor online bestellingen. Uit deze knop zelf moet blijken dat bij het drukken op de knop een betalingsverplichting geldt. Is dat niet het geval, dan is de overeenkomst vernietigbaar.

Bestelling met een betalingsverplichting
Wanneer online een product of dienst besteld wordt moet volgens Europese regels duidelijk zijn dat bij het plaatsen van de bestelling, het drukken op de bestelknop, een betalingsverplichting geldt. Uit de bestelknop op een goed leesbare wijze met een ondubbelzinnige formulering blijken dat het plaatsen van de bestelling een betalingsverplichting jegens de handelaar inhoudt. De enkele zinsnede «bestelling met betalingsverplichting» wordt aangemerkt als een dergelijke ondubbelzinnige verklaring. Wanneer hier niet aan voldaan wordt is de overeenkomst of de betalingsverplichting vernietigbaar.

Tekst op de bestelknop
Uit de tekst van de bestelknop moet ondubbelzinnig blijken dat een betalingsverplichting volgt. De tekst “bestelling met betalingsverplichting” voldoet in ieder geval. Teksten als “plaats je bestelling”, “bestelling plaatsen”, “bestel nu” en "voltooi boeking" voldoen niet.

Gevolgen
De rechtbanken Amsterdam en Noord-Holland verbinden dezelfde gevolgen aan het niet voldoen van de bestelknop, namelijk dat de betalingsverplichting vernietigd wordt. De overeenkomst blijft dus in stand, maar de verplichting tot betalen vervalt. In een uitspraak van de rechtbank Noord-Holland merkt de rechter nog expliciet op dat Ziggo haar verplichtingen uit de overeenkomst nog wel moet nakomen. Het vervallen van de betalingsverplichting komt in feite er op neer dat een gratis product of dienst is geleverd.

Arrest Hof van Justitie
Wanneer de tekst van de bestelknop niet voldoet kan uit overige informatie nog wel blijken dat er sprake is van een betalingsverplichting. Zo zal bij een te bestellen product een prijs vermeld staan. Maar is dat voldoende? Het Hof heeft geoordeeld dat dit niet het geval is. Wat was het geval. Een consument boekte via een website vier dubbele kamers en heeft, na op de knop „Ik ga boeken” te klikken, zijn persoonsgegevens en de namen van de andere gasten ingevuld alvorens te klikken op een knop met de woorden „Voltooi boeking”. Betrokkene kwam echter niet opdagen en het hotel vorderde € 2240,- annuleringskosten.

De Duitse rechter heeft aan het Hof van Justitie de vraag voorgelegd of bij de beoordeling of aan de voorwaarden wordt voldaan uitsluitend moet worden uitgegaan van de woorden op de bestelknop of soortgelijke functie, dan wel dat er ook rekening kan worden gehouden met de context van het bestelproces.

Het Hof van Justitie overweegt hierover dat “om te beoordelen of de handelaar heeft voldaan aan zijn verplichting om erop toe te zien dat de consument bij het plaatsen van zijn bestelling uitdrukkelijk erkent dat deze een betalingsverplichting inhoudt, alleen rekening moet worden gehouden met de woorden op die knop of soortgelijke functie.”

Het arrest heeft grote gevolgen voor veel geldvorderingen. De meeste websites zullen de bestelknop nu wel aanpassen, maar in voorgaande jaren voldeden de meeste webshops niet aan deze strenge eisen. De overeenkomst of de betalingsverplichting (zie verderop) kan dan worden vernietigd. Inmiddels heeft het arrest al tot verschillende jurisprudentie in Nederland geleid, omdat de rechter ambtshalve moet toetsen of aan de regels wordt voldaan.

Bron: Schuldinfo.nl